Vận Đơn Là Gì? Vai Trò Của Vận Đơn Trong Xuất Nhập Khẩu Hàng Hóa

Vận Đơn Là Gì?

Vai trò của vận đơn

• Vận đơn là bằng chứng xác nhận hợp đồng vận tải đã được ký kết và chỉ rõ nội dung của hợp đồng đó. Với chức năng này, nó xác định quan hệ pháp lý giữa người vận tải và người chủ hàng, mà trong đó, đặc biệt là quan hệ pháp lý giữa người vận tải và người nhận hàng.
• Vận đơn là biên lai của người vận tải xác nhận đã nhận hàng để chuyên chở. Người vận tải chỉ giao hàng cho người nào xuất trình trước tiên vận đơn đường biển hợp lệ mà họ đã ký phát ở cảng xếp hàng.
• Vận đơn là chứng từ xác nhận quyền sở hữu đối với những hàng hóa đã ghi trên vận đơn. Với chức năng này, vận đơn là một loại giấy tờ có giá trị, được dùng để cầm cố, mua bán, chuyển nhượng.
• Làm căn cứ khai hải quan, làm thủ tục xuất nhập khẩu hàng hóa.
• Làm tài liệu kèm theo hóa đơn thương mại trong bộ chứng từ mà người bán gửi cho người mua (hoặc ngân hàng) để thanh toán tiền hàng.
• Làm chứng từ để cầm cố, mua bán, chuyển nhượng hàng hóa.
• Làm căn cứ xác định số lượng hàng hóa đã được người bán gửi cho người mua, dựa vào đó người ta thống kê, ghi sổ và theo dõi việc thực hiện hợp đồng.

Nội dung của vận đơn

• Tên và địa chỉ người vận tải, những chỉ dẫn khác theo yêu cầu.
• Cảng xếp hàng (POL).
• Cảng dỡ hàng (POD).
• Tên và địa chỉ người gửi hàng.
• Tên và địa chỉ người nhận hàng (rất quan trọng).
• Đại lý, bên thông báo chỉ định.
• Tên hàng, ký mã hiệu, số lượng kiện, trọng lượng cả bì hoặc thể tích.
• Cước phí và phụ phí trả cho người vận tải, điều kiện thanh toán.
• Thời gian và địa điểm cấp vận đơn.
• Số bản gốc vận đơn.
• Chữ ký của người vận tải (hoặc của thuyền trưởng hoặc người đại diện của thuyền trưởng, hoặc đại lý).

Phân Loại Vận Đơn

• Vận đơn chủ (Master Bill of Lading – MBL): Do hãng tàu hoặc hãng hàng không phát hành cho người gửi hàng hoặc công ty giao nhận.
• Vận đơn thứ cấp (House Bill of Lading – HBL): Do công ty giao nhận (Forwarder) phát hành cho người gửi hàng thực tế.

• Vận đơn đích danh (Straight Bill of Lading): Ghi rõ tên và địa chỉ người nhận hàng; chỉ người có tên trên vận đơn mới được nhận hàng.
• Vận đơn theo lệnh (To Order Bill of Lading): Hàng hóa được giao theo lệnh của một người cụ thể, cho phép chuyển nhượng bằng cách ký hậu.
• Vận đơn vô danh (Bearer Bill of Lading): Không ghi tên người nhận; ai cầm vận đơn sẽ có quyền nhận hàng.

• Vận đơn hoàn hảo (Clean Bill of Lading): Không có ghi chú về hư hỏng hoặc thiếu hụt hàng hóa; xác nhận hàng hóa được nhận trong tình trạng tốt.
• Vận đơn không hoàn hảo (Claused Bill of Lading): Có ghi chú về tình trạng xấu của hàng hóa hoặc bao bì bị hư hỏng.

• Vận đơn đường biển (Ocean Bill of Lading): Sử dụng trong vận tải hàng hóa bằng đường biển.
• Vận đơn hàng không (Air Waybill – AWB): Áp dụng trong vận tải hàng không; không có khả năng chuyển nhượng.
• Vận đơn đa phương thức (Multimodal Bill of Lading): Áp dụng cho hàng hóa được vận chuyển qua nhiều phương thức khác nhau như đường bộ, đường biển và đường hàng không.

• Vận đơn gốc (Original Bill of Lading): Được phát hành với dấu “Original” và có chữ ký tay; ai sở hữu vận đơn gốc sẽ có quyền nhận hàng.
• Vận đơn điện giao hàng (Surrendered Bill of Lading): Được phát hành điện tử; người nhận hàng không cần xuất trình bản gốc để nhận hàng.